Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar zwrócił się z do ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry o wyjaśnienie przyczyn „radykalnego spadku efektywności działań prokuratury”.
RPO przywołuje dane samej prokuratury, z których wynika, że działa ona zdecydowanie wolniej od czasu wejścia w 2016 roku nowej ustawy, która połączyła funkcję ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego.
Bondar przypomniał, że tamte zmiany „uzasadniano tym, że prokuratura utraciła instrumenty prawne umożliwiające zachęcenie prokuratorów do wytężonej i energicznej pracy”.
Prokuratura na wolnych obrotach
RPO przytacza dane dotyczące długości postępowań przygotowawczych. W 2015 roku:
- postępować trwających od 3 do 6 miesięcy, było 16 805;
- powyżej 6 miesięcy do roku – 6 351;
- powyżej roku do 2 lat – 1 016;
- powyżej 2 lat do 5 lat – 604;
- ponad 5 lat – 106.
Natomiast pięć lat po zmianach, w 2020:
- postępowań trwających powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy, było już 27 882;
- powyżej 6 miesięcy do roku – 15 184;
- powyżej roku do 2 lat – 5 474;
- powyżej 2 lat do 5 lat – 2 900;
- ponad 5 lat – 467.
„Statystyki te są wręcz dramatyczne i wskazują, że w niektórych przedziałach czasowych ponad czterokrotnie wzrosła liczba spraw, w których prowadzone są długotrwałe postępowania przygotowawcze”