Po raz pierwszy czytam iż sędziowie uważają, że w procesie legislacyjnym powinni uczestniczyć przedstawiciele środowisk prawniczych, organizacji społecznych oraz wykwalifikowani legislatorzy. Mówi o tym od lat Stowarzyszenie Przeciw Bezprawiu.

Rażące naruszenie konstytucyjnego prawa do sądu zarzuca projektowi nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego sędziowskie stowarzyszenie "Iustitia". Zdaniem sędziów, receptą na bolączki wymiaru sprawiedliwości powinien być nowy kodeks.Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” opublikowało opinię o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego i innych ustaw, który został przygotowany z inicjatywy Ministerstwa Sprawiedliwości (druk UD 156). W zamyśle projektodawców nowelizacja ma na celu zwiększenie ochrony konsumentów, poprzez ułatwienie im realizacji prawa do sądu. Przewiduje m.in. przekazanie do właściwości sądów rejonowych spraw o prawa majątkowe, których wartość przedmiotu sporu nie przekracza stu pięćdziesięciu tysięcy złotych. Nowelizacja nakłada także na przedsiębiorcę obowiązek powołania wszystkich twierdzeń i dowodów w pozwie lub odpowiedzi na pozew, pod rygorem ich pominięcia.

Projekt został skierowany do konsultacji publicznych 2 września 2021 roku, a na zgłoszenie stanowiska w sprawie przewidziano 30 dni. "Iustitia" nie zostawia na projekcie suchej nitki.

Najpierw jednak wskazuje, że przedstawiony projekt, wbrew deklarowanym intencjom jego twórców, nie będzie receptą na bolączki wymiaru sprawiedliwości.

"Receptą tą powinien być nowy Kodeks postępowania cywilnego. Ministerstwo Sprawiedliwości miało wystarczająco dużo czasu i środków, aby przygotować kompleksową reformę postępowania cywilnego. Zamiast tego od kilku lat przedstawiane są kolejne cząstkowe nowelizacje, które urągają zasadom prawidłowej legislacji." - uważa „Iustitia”.

Stowarzyszenie wytknęło, że bardzo obszerne nowelizacje Kodeksu są przygotowywane bez szerszych konsultacji i programów pilotażowych, niejednokrotnie pod pozorem projektów poselskich.

"W rzeczywistości stanowią one często autorskie eksperymenty urzędników Ministerstwa na żywym organizmie wymiaru sprawiedliwości. Pomija się przy tym wyspecjalizowaną jednostkę organizacyjną, jaką jest Instytut Wymiaru Sprawiedliwości." - stwierdzono w opinii.

W ocenie „Iustitii”, Ministerstwo Sprawiedliwości utraciło zdolność do przeprowadzenia rzetelnej i prawidłowej reformy sądownictwa.

"Dziś widać jak fatalna w skutkach była decyzja o likwidacji Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, której dorobek zmarnowano, m.in. w zakresie doręczeń i informatyzacji." - czytamy w opinii.

Co konkretnie zarzuca największe sędziowskie stowarzyszenie?

"Największą wadą proponowanych rozwiązań jest rażące naruszenie konstytucyjnego prawa do sądu (art. 45 Konstytucji RP). Dotyczy to takich elementów jak: dalsze ograniczenie zasad jawnego rozpatrzenia sprawy i kolegialności orzekania, będących istotnym elementem budowania zaufania do Państwa; zmiany w zakresie właściwości sądów; naruszenie prawa do rzetelnego procesu, którego kwintesencją jest uzyskanie trwałego i pewnego orzeczenia, które będzie efektywnie wykonywane. Przedmiotowa nowelizacja zamiast przybliżać sąd obywatelkom i obywatelom, jeszcze go od nich oddala, zamiast upraszczać regulacje jeszcze bardzie je komplikuje, zamiast zwiększać spójność systemu jeszcze bardziej go dekomponuje." - głosi stanowisko.

„Iustitia” wytyka ponadto bardzo niski poziom uzasadnienia projektu, gdyż nie została w nim wyjaśniona konieczność wprowadzenia wielu zmian, a także cel jaki niektóre propozycje mają osiągnąć. Dotyczyć to ma zwłaszcza licznych zmian w zakresie postępowania egzekucyjnego.

Według Stowarzyszenia konieczna jest systemowa naprawy procesu cywilnego, ale aby to osiągnąć, należy najpierw uzdrowić zasady stanowienia prawa. Sędziowie uważają, że w procesie legislacyjnym powinni uczestniczyć przedstawiciele środowisk prawniczych, organizacji społecznych oraz wykwalifikowani legislatorzy.

Szczegółowe uwagi do projektu "Iustitia" publikuje na swojej stronie internetowej.

Czytaj więcej-kliknij tutaj