Konstytucję 3 maja uchwalona została przez  Sejm Wielki w 1791 r. Była to pierwsza konstytucja w nowożytnej Europie regulująca organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Czy można z niej czerpać nawet w XXI wieku? Mówił o tym w Polskim Radiu 24 historyk prof. Janusz Odziemkowski.

Uchwalenie Konstytucji 3 maja 1791 roku, obraz Kazimierza Wojniakowskiego z 1806 roku 

Jak podkreślił prof. Janusz Odziemkowski, Konstytucja 3 maja zmobilizowała polskie elity, pokazała że możemy się rządzić, mamy pomysł na państwo i potrafimy je wydobyć z bardzo trudnego położenia. - Przez cały wiek XIX była ona pewnym wektorem, spoiwem, do którego odnosiły się pieśni, poezja patriotyczna i powstania – dodał historyk i przypomniał, że nikt nie odwoływał się wówczas do pięknych uchwał czy konstytucji sejmowych wieku XVII czy XVI.

Celem ustawy rządowej miało być ratowanie Rzeczpospolitej, której terytorium zostało uszczuplone w wyniku I rozbioru przeprowadzonego przez Prusy, Austrię i Rosję w 1772 r. Konstytucja została uchwalona na Zamku Królewskim w Warszawie.

- Było takie poczucie, że dzieje się coś wielkiego i przełomowego. Gdyby tylko polskie elity potrafiły to wykorzystać, gdyby na czele państwa stanęli ludzie zdecydowani, obdarzeni cechami przywódczym, być może nasza historia zakończyłaby się lepiej - przyznał prof. Janusz Odziemkowski.

Uchwalenie Konstytucji 3 Maja odbiło się szerokim echem w całej Europie. Zdaniem wielu historyków, Polska odzyskiwała niepodległość trzykrotnie: właśnie 3 maja 1791 r. oraz 11 listopada 1918 r. i 4 czerwca 1989 r.

Słuchaj audycji:kliknij